​

دکتری آموزش محور و دکتری پژوهش محور | تفاوتها

برای تحصیل در مقطع دکتری می توان به دو شیوه پژوهش محور و یا آموزش محور به ادامه تحصیل پرداخت. سازمان سنجش به دو شیوه آموزشی پژوهشی و پژوهش محور دانشجو پذیرش می کند و می توان به دلخواه یک یا هر دو شیوه را در فرم انتخاب رشته دکتری انتخاب نمود . تفاوتی میان اعتبار مدرک دوره دکترا «آموزشی محور» و «پژوهش محور» نیست. مضاف بر آن دانشجویانی که در شیوه پژوهش محور به تحصیل بپردازند از مزایای استخدامی مترتب بر آن برخوردار خواهند بود.از آن جمله می توان به عضویت در هیأت علمی دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی و پژوهشی با رعایت سایر مقررات اشاره کرد.

 بر طبق دفترچه راهنمای انتخاب رشته سازمان سنجش در مقطع دکترا شیوه «آموزش محور»، روشی است که محتوای برنامه آن مشتمل بر واحدهای درسی و پایان نامه می باشد. اما تعریف این دفترچه از شیوه «پژوهش محور» بیان می دارد که  این دوره دکتری تخصصی  با محوریت پژوهش و مشتمل بر اخذ واحدهای آموزشی بسیار محدود و ارائه رساله برگزار می شود. پذیرفته شدن در دوره دکتری پژوهش محور مشروط به داشتن طرح پژوهشی تقاضا محور  با کارفرمای مشخص  می‌باشد.

یکی از تفاوت های اساسی میان این دو شیوه پذیرش ، تفاوت در میزان تاثیر آزمون کتبی و مصاحبه است.

​

دوره آموزش محور

روش آموزش محور تا سال 1389 تنها شیوه آموزشی در ایران بوده و پذیرش دانشجو در کلیه دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور فقط به این روش صورت می گرفت.محتوای برنامه این دوره مشتمل بر واحدهای درسی و گذراندن پایان نامه است.تعداد واحدهای درسی 16 تا 18 واحد، و واحد پایان نامه 18 تا 24 واحد می باشد.در این شیوه دانشجو پس از موفقیت در گذراندن واحدهای آموزشی و ارائه مدرک زبان معتبر، در آزمون جامع شرکت می کند.بعد از پذیرفته شدن در آزمون جامع، هماهنگ با استاد راهنما عنوان رساله انتخاب و پس از تصویب در شورای گروه مجوز تدوین طرح پیشنهادی رساله دریافت می شود.مدت مجاز تحصیل در این دوره حداقل3.5 و حداکثر4.5 سال است.

دوره پژوهش محور

با وجود آن که چندین سال است که شیوه «پژوهش محور» به نظام آموزش تحصیلات تکمیلی اضافه شده اما تعداد بسیار کمی از کرسی های مقطع دکتر در دانشگاه های سراسری به این شیوه اختصاص داده شده است و در دانشگاه آزاد هم شرایط سختی از جمله کسب معدل 17 برای دانشجویان رشته های فنی و معدل 18 برای دانشجویان رشته های علوم انسانی در مقطع کارشناسی ارشد برای پذیرش «پژوهش محور» دانشجو وجود دارد.

دوره دکتری پژوهش محور با داشتن طرح پژوهشی تقاضا محور که دارای کارفرمای مشخص با شخصیت حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی که برابر قرارداد،  انجام طرح پژوهشی را به دانشگاه/مؤسسه واگذار نموده و متعهد به تأمین کلیه هزینه های انجام و نظارت بر اجرای موضوع قرارداد است، می‌باشد. در پایان دوره نیز نتیجه کار تحویل کارفرما می شود. در این دوره واحدهای آموزشی بین 2 تا 8 واحد و پایان نامه بین 28 تا 34 واحد است. ارزیابی جامع پژوهشی پس از پایان نیمسال اول و یا نهایتا پس از حداکثر ئو نیمسال صورت می گیرد.مدت مجاز تحصیل در این دوره حداقل سه سال و حداکثر چهار سال می باشد.

دکتری آموزش محور و پژوهش محور | ویژگی ها

• عموما در دوره های پژوهش محور دانشجوخود بایست هزینه دوره را بپردازد، ولی در دوره های آموزش محور این طور نیست.
• دوره پژوهش محور با یک مسئله یعنی همان پژوهش آغاز می شود و پروژه متناسب با آن تعیین و بررسی و مطالعه می شود
• تعداد واحدهای درسی در دوره پژوهش محور و دوره های آموزش محور متفاوت است.دوره پژوهش محور در مقطع دکتری هشت واحد درسی داشته اما دوره های آموزش محور حدود هجده واحد درسی دارند.
• در پایان دوره پژوهش محور دانشجو به دفاع از پروژه می پردازند.ولی در دوره های آموزش محورامتحان جامع ملاک ارزیابی است.
• در دوره پژوهش محور دانشجو به عنوان همکار تحقیقاتی محسوب شده و حق تحقیق دریافت می کند.در دوره آموزش محور دانشجو بعد از انتخاب حق التدریس دریافت می کند.
• در دوره های عادی یک استاد چند دانشجو دارد.در دوره پژوهش محور چند دانشجو ظرفیت حل یک مسئله را دارند که موجب افزایش تعداد دانشجویان دکتری در پژوهش محور است.
• یکی دیگر از تفاوت دکتری پژوهش محور با دکتری آموزش محور اینست که تعداد مقالات در دوره پژوهش محور بیشتر از دوره آموزش محور است.

برای دریافت مشاوره در زمینه ویژگی های دوره دکتری می‌توانید با مشاوران مرکز مشاوره تحصیلی دانتل با شماره 02126295595 تماس بگیرید.

منبع: دکتری آموزش محور و پژوهش محور 

​